ဗုဒၶၿမတ္စြာဘုရား၏သာသနာ
ကမၻာသုိ႔လႊမ္းေအာင္ၿပဳရန္
လူေလာကတြင္ ၿပန္လည္ေမြးဖြားပါရေစ၊”
(သီရိ ေဒ၀မိတၱ ဓမၼပါလ)
လူတုိ႔သည္ ဘ၀တြင္အဆင္ေၿပေၿပေနႏုိင္ေရးအတြက္ ဆုအမ်ဳိးမ်ဳိးကို ဘုရားအသီးသီးထံတြင္ ေတာင္းေလ့ရွိ ၾကသည္၊၊ အမ်ားႏွင့္မတူေသာအထက္ပါဆုကို ေတာင္းဆုိခဲ့သူမွာ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၏ မ်ဳိးခ်စ္အာဇာနည္ “အနာ ဂါရိကဓမၼပါလ”ဟုအမ်ားသိၾကေသာ “အရွင္သီရိေ၀ဒမိတၱဓမၼပါလ” ၿဖစ္ပါသည္၊၊
အရွင္သီရိေဒ၀မိတၱဓမၼပါလ၏ အာဇာနည္ဟုေခၚတြင္ထုိက္သည့္ အတၱဳပၸတၱိတစ္စိတ္တပုိင္းကို “လကၤာတမန္” စာဖတ္သူမ်ားသုိ႔ တင္ၿပလုိက္ရပါသည္၊၊
အနာဂါရိကဓမၼပါလကုိ ကုိလံဘုိၿမဳိ့၊ ေၿမပုိင္ရွင္သူေဌး “၀ိေဇၨာဒယပရိေ၀န”ေက်ာင္းဒကာ ဖခင္ “ဒြန္-ကာရုိလစ္-ေဟ၀၀ိထေန၊ႏွင့္ မိခင္ မလႅိကာ” တုိ႔မွ (၁၈၆၄)ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာ(၁၇)ရက္တြင္ေမြးဖြားသည့္ အၾကီးဆုံးသား ၿဖစ္ပါသည္၊၊ ငယ္မည္မွာ“ဒြန္-ေဒးဗစ္”ၿဖစ္ပါသည္၊၊
(၁၈၁၅)ခုႏွစ္တြင္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံသည္ ၿဗိတိရွတုိ႔၏ ကုိလုိနီဘ၀သုိ႔က်ေရာက္ခဲ့ၿပီးၿဖစ္သၿဖင့္ သီရိလကၤာစာ သင္ေက်ာင္းဟူ၍ မရွိေတာ့ရကား “ဒြန္-ေဒးဗစ္”သည္ ငါးႏွစ္အရြယ္မွ (၁၉)ႏွစ္အရြယ္အထိ C.M.S Boy-School, Kotte, St. Benedict’s College, Kotahene’s St. Thomas’s College, Mt. Lavinia and Colombo Academy တုိ႔တြင္ ပညာသင္ယူခဲ့ရသည္၊၊ ကုိလုိနီေခတ္ၿဖစ္သၿဖင့္ ဤေက်ာင္းအားလုံးမွာ အဂၤလိပ္သာသနာၿပဳ ခရစ္ယာန္ေက်ာင္းမ်ား ၿဖစ္ပါသည္၊၊
(၁၈၈၀)ခုႏွစ္တြင္ သီအုိဆုိဖီအသင္းၾကီးကို တည္ေထာင္သူမ်ားၿဖစ္သည့္ “ကာနယ္-ေအာလ္ေကာ့ႏွင့္၊ မဒမ္-ဘလာဗတ္စတီး”တုိ႔သည္ သီရိလကၤာသို႔ေရာက္လာခဲ့ၾကပါသည္၊၊ ကာနယ္သည္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံအတြင္း ဘာသာေရးႏွင့္ ပညာေရးေဟာေၿပာပြဲေပါင္းမ်ားစြာကို ေနရာအႏွံ႔တြင္ေဟာေၿပာခဲ့ပါသည္၊၊
ဒြန္-ေဒးဗစ္သည္ ကာနယ္၏ အေတြးအေခၚအယူအဆႏွင့္ သီအုိဆုိဖီအသင္းၾကီး၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကုိ ႏွစ္သက္သၿဖင့္ အသင္းသားအၿဖစ္ အဖြဲ႔၀င္ခဲ့ပါသည္၊၊ ကာနယ္ႏွင့္ ဘလာဗတ္စတီးတုိ႔သည္ (၁၈၈၁)ခုႏွစ္တြင္၊ အရွင္ဂုဏနႏၵမေထရ္အထံ၌ သရဏဂုဏ္ခံယူၿပီး၊ ဗုဒၶဘာသာခံယူခဲ့ၾကပါသည္၊၊
ဒြန္-ေဒးဗစ္သည္ ကာနယ္တုိ႔ႏွင့္အတူ သီရလကၤာေက်းလက္ေဒသမ်ားသုိ႔ ေလ့လာေရးမ်ားစြာကို သြားေရာက္ ခဲ့သၿဖင့္ သီရိလကၤာေက်းလက္သားတုိ႔၏ ဘ၀အစစ္အမွန္ကိုသိရွိခဲ့ရၿပီး စိတ္မေကာင္းၿခင္းမ်ားစြာၿဖစ္ခဲ့ရ သည္၊၊ အဂၤလိပ္၊ ေပၚတူဂီ၊ ဒတ္ခ်္လူမ်ဳိးတုိ႔၏လက္ေအာက္တြင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ကိုလုိနီအၿဖစ္တည္ရွိေနေသာ သီရိလကၤာေက်းလက္ ေအာက္ေၿခလူတန္းစားမ်ားမွာ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ လူေနမႈအဆင့္မ်ားစြာေအာက္ က်ေနခဲ့သည္ကုိ ဒြန္-ေဒးဗစ္ကိုယ္တုိင္ ေတြ႔ၿမင္ခဲ့ရသည္၊၊
ဒြန္-ေဒးဗစ္သည္ ကာနယ္ေအာ္ေကာ့တုိ႔ႏွင့္အတူ အိႏၵိယႏုိင္ငံ၊ အက္ဒယာၿမဳိ့သို႔ သာသနာၿပဳလုိက္ပါခြင့္ရခဲ့ သည္၊၊ အိႏၵိယမွၿပန္လာၿပီးေသာ ဒြန္-ေဒးဗစ္သည္ မိဘတုိ႔၏အိမ္တြင္ မေနထုိင္ေတာ့ဘဲ သီအုိဆုိဖီ အသင္းရုံး တြင္ေနထုိင္ၿပီး၊ အသင္းၾကီး၏လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားကို မနားမေနလုပ္ကိုင္ခဲ့ပါသည္၊၊ သူ၏အမည္ကိုလည္း “အနာဂါရိကဓမၼပါလ”ဟူ၍ ေၿပာင္းခဲ့ပါသည္၊၊
(၁၈၉၁)ခုတြင္ အနာဂါရိကဓမၼပါလသည္ ကာနယ္ႏွင့္အတူ ၿမန္မာၿပည္သုိ႔ သာသနာၿပဳ လာခဲ့ပါသည္၊၊ ၿမန္မာၿပည္မွ ၿပန္လာၿပီးေသာအခါ ဓမၼပါလသည္ (၁၈၉၁)ခု၊ ေမလ(၃၁)ရက္တြင္ “မဟာေဗာဓိအသင္း”ၾကီးကို ကုိလံဘုိၿမဳိ့တြင္ တည္ေထာင္ခဲ့ပါသည္၊၊ အသင္းအမႈေဆာင္ ဒါရုိက္တာ ကာနယ္-ေအာ္ေကာ့၊ ဥကၠ႒-အရွင္ သီရိသုမန၊ အတြင္းေရးမႈး-အနာဂါရိကဓမၼပါလ ၿဖစ္ပါသည္၊၊
(၁၈၉၁)ခု၊ ဂ်ဴလုိင္လတြင္ အနာဂါရိကဓမၼပါလသည္ အရွင္ဆႏၵေဇာတိ၊ အရွင္သုဒႆန၊ အရွင္သုမဂၤလတုိ႔ ႏွင့္အတူ ဗုဒၶဂယာသုိ႔ ဘုရားဖူးလာေရာက္ခဲ့သည္၊၊ ဗုဒၶဂယာသုိ႔ေရာက္ေသာအခါ ၿမတ္စြာဘုရားရွင္၏ အထိမ္း အမွတ္ေအာင္ေၿမမ်ားကို ဟိႏၵဴ၊ မဟန္႔မ်ားကလက္၀ါးၾကီးအုပ္ထားသည္ကို ေတြ႔ၿမင္ရသည့္အၿပင္၊ မဟာေဗာဓိ ေစတီေတာ္ၾကီးအတြင္းတြင္ ဟိႏၵဴတုိ႔ကုိးကြယ္ေသာ သွ်ီ၀၏လိင္အဂၤါၾကီးကို ပူေဇာ္ပသထားသည္ကိုေတြ႔ၿမင္ရ ၍၊ ဗုဒၶဘာသာတုိ႔လက္၀ယ္သုိ႔ ၿပန္လည္ရေအာင္ၾကဳိးစားမည္ဟု အဓိ႒ာန္ခ်လိုက္သည္၊၊
အနာဂါရိကဓမၼပါလသည္ (၁၈၉၁)ခုႏွစ္တြင္ အိႏၵိယႏုိင္ငံ၊ ကာလကတၱား၌ သူ၏အစဆုံးပြဲဦးထြက္ အဂၤလိပ္ဘာ သာၿဖင့္ ေဟာေၿပာပြဲၾကီးကုိ “ဟိႏၵဴႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာဆက္ႏြယ္မႈ” ေခါင္းစဥ္ၿဖင့္ေဟာေၿပာခဲ့ၿပီး မ်ားစြာေသာအိႏၵိယ သူေဌးသူၾကြယ္တုိ႔က အနာဂါရိကဓမၼပါလကို ေလးစားလာခဲ့သည္၊၊ “နီးကမတ္မူ လာဂ်ီ ဘာဘူ”အမည္ရွိ သူေဌး ၾကီးမွ ဓမၼပါလ၏သာသနာၿပဳလုပ္ငန္းကို ပစၥည္းေလးပါးလုိသေလာက္ေထာက္ပံ့ေပးပါမည္ဟု ကတိၿပဳခဲ့သည္၊၊
(၁၈၉၂)ခုႏွစ္၊ ဂ်ႏၷ၀ါရီလတြင္ မဟာေဗာဓိဂ်ာနယ္ကို အဂၤလိပ္ဘာသာၿဖင့္ စတင္ထုတ္ေ၀သည္၊၊ ဂ်ပန္၊ တရုပ္၊ ယုိးဒယား၊ ထုိင္း၊ အေမရီးကားအထိဂ်ာနယ္ကို ၿဖန္႔ေ၀ခဲ့ပါသည္၊၊ အနာဂါရိက ဓမၼပါလသည္ (၁၈၉၃)ခုႏွစ္တြင္၊ အေမရီးကားႏုိင္ငံ၊ ခ်ီကာဂုိၿမဳိ့တြင္က်င္းပေသာ ကမၻာ့ဘာသာၾကီးမ်ားညီလာခံ “The World Parliament of Religions in the Chicago”သို႔ ေတာင္ပိုင္းဗုဒၶဘာသာႏုိင္ငံ မ်ား၏ကုိယ္စား ဖိတ္ၾကားခံခဲ့ရသည္၊၊
စည္းေ၀းပြဲၾကီးက်င္းပရာ ခ်ီကာဂုိ၊ ကိုလမ္ဘတ္ခန္းမၾကီးအတြင္း ႏုိင္ငံတကာဘာသာေရးပညာရွင္ၾကီးမ်ား၏ ေရွ့တြင္ အနာဂါရိကဓမၼပါလသည္ “The World debt to the Buddha=ဗုဒၶသုိ႔ ကမၻာမွတင္ရွိေနသည့္ ေက်းဇူး” ေခါင္းစဥ္ၿဖင့္ တင္ၿပေဆြးေႏြးခဲ့ရာ မ်ားစြာေသာအာရွတုိက္၊ အေမရီးကားတိုက္၊ ဥေရာပတုိက္မွ၊ ဘာသာေရး ပညာရွင္တုိ႔၏ ခ်ီးမႊန္းမႈကုိရရွိခဲ့ပါသည္၊၊ ထုိအခ်ိန္မွစတင္၍ ဗုဒၶဘာသာကုိ ကမၻာကအသိမွတ္ၿပဳလာခဲ့သည္၊၊
စည္းေ၀းပြဲၾကီးအလာတြင္ လန္ဒန္သို႔၀င္ေရာက္ၿပီး၊ “ဆာ-အက္ဒ္၀င္-အာႏုိး”ႏွင့္ေတြ႔ဆုံၿပီး၊ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ဗုဒၶ စာေပ အေၾကာင္းမ်ားကို ေဆြးေႏြးခဲ့ပါသည္၊၊ စည္းေ၀းမွအၿပန္ “ဟုိႏုိလူလူဆိပ္ကမ္း”တြင္ “ေမရီ-ေဖာ္စတာ”အ မည္ရွိ ဘီလ်ံနာသူေဌးမၾကီးႏွင့္ေတြ႔ဆုံၿပီး၊ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ က်င့္စဥ္မ်ားအေၾကာင္းရွင္းလင္းေၿပာၿပရာ “ေမရီေဖာ္ စတာ”မွႏွစ္သက္အားရၿပီး၊ သာသနာၿပဳလုပ္ငန္းတြင္ လိုအပ္သမွ်လွဴဒါန္းပါမည္ဟု ကတိၿပဳလုိက္ၿပီး၊ အလွဴေငြ မ်ားစြာကိုလည္း ထည့္၀င္လိုက္ပါသည္၊၊ အနာဂါရိကဓမၼပါလတစ္သက္တာ လုပ္ေဆာင္သမွ်တုိင္းတြင္ ေမရီ ေဖာ္စတာ၏ အလွဴေငြအမ်ားဆုံးပါ၀င္သည္အထိ ၿဖစ္ခဲ့ရပါသည္၊၊
ခရီးစဥ္တေလ်ာက္ ဂ်ပန္၊ ရွန္ဟုိင္း၊ ဘန္ေကာက္တုိ႔သုိ႔၀င္ၿပီး၊ ဗုဒၶဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ေတြ႔ဆုံေဆြး ေႏြးကာ၊ သူ၏သာသနာၿပဳလုပ္ငန္းမ်ားကို တင္ၿပခဲ့ၿပီး၊ ေဟာေၿပာပြဲေပါင္းမ်ားစြာကုိလည္း ေဟာေၿပာခဲ့ပါသည္၊၊ သီရိလကၤာသို႔ ၿပန္လည္ေရာက္ေသာအခါ “ေမရီ”၏အလွဴေငြမ်ားႏွင့္ ၿမန္မာႏုိင္ငံအပါအ၀င္၊ ႏုိင္ငံမ်ားစြာတုိ႔မွ အလွဴေငြမ်ားကိုအသုံးၿပဳၿပီး၊ သီရိလကၤာႏုိင္ငံတေလ်ာက္ ဗုဒၶဘာသာေက်ာင္းမ်ားႏွင့္အတူ ေဆးရုံမ်ားကို အခမဲ့စနစ္ၿဖင့္ တည္ေထာင္ခဲ့ပါသည္၊၊
အနာဂါရိကဓမၼပါလသည္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံတေလ်ာက္ ေက်းလက္ေဒသမ်ားသို႔ အၾကိမ္မ်ားစြာသြားေရာက္ၿပီး အမ်ဳိးသားေရးပညာေပး ေဟာေၿပာပြဲမ်ား၊ က်န္းမာေရးေဟာေၿပာပြဲမ်ား၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာ တစ္၀က္ေရာေနၿပီ ၿဖစ္သည့္ သီရိလကၤာေက်းလက္သားတုိ႔အား ဗုဒၶႏွင့္ ဗုဒၶတရားေတာ္အစစ္မ်ားကိုၿပသၿပီး၊ ဗုဒၶဘာသာေရးတ ရားပြဲမ်ားစြာကိုလည္း မေနမနားၾကဳိးစားလုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါသည္၊၊
“ကာနယ္-ေအာ္လ္ေကာ့”သည္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၏အဓိကက်ေသာ ၿမဳိ့ၾကီးမ်ားတြင္ေကာလိပ္ၾကီး(၅)ခုကို တည္ေထာင္လုိက္ၿပီး၊ မ်ားမၾကာမွီမွာပင္ “မိေဂတၱဳ၀ေတၱ-ဂုဏနႏၵမေထရ္”မွလည္း “ဒဟံပါစလ (ေခၚ) Sunday School” မ်ားကိုတည္ေထာင္လိုက္သၿဖင့္ သီရိလကၤာတုိ႔၏ ပညာေရးသည္အရွိန္အဟုန္သည္ ထုိအခ်ိန္မွစ တင္ၿပီး အင္အားေကာင္းလာပါေတာ့သည္၊၊ ကာနယ္-ေအာ္လ္ေကာ့၏ ေကာလိပ္ၾကီးမ်ားမွာ ယေန႔တုိင္အမည္ မေၿပာင္းလဲဘဲ တည္ရွိေနပါေသးသည္၊၊ ကုိလံဘုိၿမဳိ့၊ အာနႏၵာေကာလိပ္စသည္တုိ႔ ၿဖစ္ပါသည္၊၊
အဂၤလိပ္လုိသင္ၾကားသည့္ ခရစ္ယာန္သာသနာၿပဳေက်ာင္းသာရွိေသာ ကုိလုိနီေခတ္တြင္ အနာဂါရိကဓမၼပါလ တည္ေထာင္ေသာေက်ာင္းမ်ားသည္ အေစာဆုံးသီရိလကၤာစာသင္ေက်ာင္းႏွင့္ ေဆးရုံမ်ားၿဖစ္ပါသည္၊၊ သီရိ လကၤာလူမ်ဳိးတုိ႔အတြက္ ပညာေရးမ်က္စိဖြင့္ေက်ာင္းမ်ားဟု ေခၚဆုိရမည္ၿဖစ္သည္၊၊ စာသင္ေက်ာင္း (၃၀၀) ေက်ာ္ကို ဖြင့္လွစ္ခဲ့ပါသည္၊၊ တစ္ခ်ဳိ႔ေက်ာင္းမ်ားမွာ ယေန႔တုိင္တည္ရွိေနပါေသးသည္၊၊ သီရိလကၤာတုိ႔ လြပ္လပ္ ေရးရၿပီးေသာအခါ အနာဂါရိကဓမၼပါလ၏ေက်ာင္းမ်ားကုိပင္ အစုိးရေက်ာင္းမူလတန္း၊ အလယ္တန္း၊ အထက္ တန္းေက်ာင္းမ်ားအၿဖစ္ အမည္ေၿပာင္းခဲ့ပါသည္၊၊
ကာလကတၱားတြင္လည္း မဟာေဗာဓိအသင္းရုံးၾကီးႏွင့္၊ သံဃာေတာ္မ်ားေနထုိင္ သီတင္းသုံးရန္“ဓမၼရာဇိက၀ိ ဟာရ ေက်ာင္းတုိက္”ေက်ာင္းတုိက္ၾကီးတစ္ခုကို ေအာင္ၿမင္စြာတည္ေထာင္ခဲ့ပါသည္၊၊ (၁၉၂၆)ခုႏွစ္တြင္ လန္ဒန္သုိ႔ သာသနာၿပဳဖိတ္ၾကားခံရၿပီး၊ လန္ဒန္တြင္ သံဃာေတာ္မ်ားသီတင္းသုံးရန္ “Landon Buddha Vihara” ေက်ာင္းတုိက္ၾကီးကိုတည္ေထာင္ၿပီး သာသနာၿပဳေစခဲ့ပါသည္၊၊
အနာဂါရိကဓမၼပါလသည္ အေမရီကား၊ လန္ဒန္၊ လစ္ဗာပူး၊ ေဟာလန္၊ ဒိန္းမာ့၊ အီတလီႏုိင္ငံမ်ားသုိ႔လည္း သာသနာၿပဳသြားေရာက္ၿပီး၊ ေဟာေၿပာပြဲမ်ားၿပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္၊၊ မဟာေဗာဓိအသင္းခြဲမ်ားကိုလည္း ႏုိင္ငံမ်ားစြာ တြင္ တည္ေထာင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့ပါသည္၊၊ ယေန႔တုိင္ မဟာေဗာဓိအသင္းၾကီးသည္ တည္ရွိလ်က္ရွိပါေသးသည္၊၊
သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၏ ဘာသာေရးေန႔မ်ားကိုလည္း အဂၤလိပ္အေရးပိုင္မ်ားထံမွ ဘာသာေရးေန႔အၿဖစ္သတ္မွတ္ၿပီး၊ ရုံးမ်ားပိတ္ေပးရန္ႏွင့္၊ ဘာသာေရးအခန္းအနားမ်ားက်င္းပခြင့္ရရန္တုိ႔ကို မဟာေဗာဓိအသင္းၾကီးမွ အေရးဆုိ ေအာင္ၿမင္ခဲ့ပါသည္၊၊
(၁၉၃၁)ခုႏွစ္၊ႏုိ၀င္ဘာ(၁၁)ရက္တြင္ အနာဂါရိကဓမၼပါလသည္ ဗာရဏသီခရုိင္၊ မိဂဒါ၀ုန္တြင္၊ ဂႏၶကုဋိတုိက္ ၾကီးကို ခန္႔ၿငားစြာတည္ ေဆာက္၊ ေအာင္ၿမင္ခဲ့ပါသည္၊၊ ဂႏၶကုဋိတုိက္ၾကီးဖြင့္ပြဲအခမ္းအနားသို႔ ၿမန္မာႏုိင္ငံမွ ငါး ထပ္ၾကီး ဆရာေတာ္ အဂၢမဟာပ႑ိတဦးဇဋိလႏွင့္၊ ဒါယကာ၊ ဒါယိကာမမ်ား၊ သီရိလကၤာ၊ ယုိးဒယား၊ ထုိင္းႏုိင္ ငံတုိ႔မွေထရ၀ါဒ၊ မဟာယာနဆရာေတာ္ၾကီးမ်ား၊ အိႏၵိယႏုိင္ငံမွ အဂၤလိပ္ဘုရင္ခံမ်ားစြာတုိ႔ၿဖင့္ခမ္းနားစြာ ဖြင့္ခဲ့ ပါသည္၊၊
အနာဂါရိကဓမၼပါလသည္ (၁၉၃၁)ခုႏွစ္၊ ဂ်ဴလုိင္ (၁၃)ရက္ေန႔တြင္ ငယ္စဥ္ကတည္းကဆႏၵရွိခဲ့သည့္အတုိင္း ရွင္သာမဏအၿဖစ္ကုိခံယူခဲ့ၿပီး၊ (၁၉၃၃)ခုႏွစ္၊ ဂ်ႏၷ၀ါရီလ (၁၆)ရက္ေန႔တြင္ ၿမင့္ၿမတ္သည့္ ရဟန္းဘ၀သို႔ကူး ေၿပာင္းခဲ့ပါသည္၊၊ အနာဂါရိကဓမၼပါလ၏ ရဟန္းဘြဲ႔ေတာ္မွာ “သီရိေဒ၀မိတၱဓမၼပါလ” ၿဖစ္ပါသည္၊၊
အရွင္သီရိေဒ၀မိတၱဓမၼပါလသည္ သက္ေတာ္ (၆၉)ႏွစ္၊ (၁၉၃၃)ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ(၂၉)ရက္၊ နံနက္(၃)နာရီတြင္ အိႏၵိယႏုိင္ငံ၊ ဗာရဏသီခရုိင္၊ မိဂဒါ၀ုန္ဂႏၶကုဋိတုိက္ေတာ္ၾကီးအနီး၊ သူ၏ေက်ာင္းငယ္ေလး၌ ရဟန္း၀တ္ၿဖင့္ ဘ၀နတ္ထံၿပန္လြန္ေတာ္မူပါသည္၊၊
အရွင္သီရိေဒ၀မိတၱဓမၼပါလ၏ ဘ၀ပုံရိပ္အတၳဳပၸတၱိကုိ ေလ့လာၾကည့္လ်င္၊ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ပြင့္ေတာ္မူခဲ့သည့္ ေၿမၿမတ္မဟာၿဖစ္ပါလ်က္ ဗုဒၶနာမည္မွ်မက်န္ေအာင္ ကြယ္ပေနခဲ့သည့္ ဗုဒၶဂယာေၿမကို ဟိႏၵဴ-မဟန္႔တုိ႔လက္မွ ခက္ခက္ခဲခဲဗုဒၶဘာသာတုိ႔လက္သို႔ ၿပန္လည္ရရွိေအာင္ ၾကဳိးစားခဲ့ပုံမ်ား၊၊
ကိုလုိနီေခတ္တြင္ ဘာသာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရး၊ ပညာေရးႏွင့္ ကုိယ္က်င့္တရားအားလုံး ဆုပ္ယုတ္ခဲ့ရ သည့္ သီရိလကၤာတစ္မ်ဳိးသားလုံး၏ စိတ္ဓာတ္ႏွင့္၊ ဘာသာေရး၊ ပညာေရး၊ လူမႈေရး၊ ကိုယ္က်င့္တရားမ်ားကို ၿပန္လည္လန္းဆန္းလာေအာင္ ၾကဳိးစားခဲ့ပုံမ်ား၊၊ သီရိလကၤာလူမ်ဳိးတုိ႔အား ေမတၱာ၀ါဒၿပန္႔ေစေရး သားငါးမစား ေစရန္ လွဴံ့ေဆာ္ခဲ့ပုံမ်ား၊၊
အိႏၵိယ၊ အေမရီကား၊ လန္ဒန္ႏွင့္ ဥေရာပတုိက္မ်ားသုိ႔ ဗုဒၶဘာသာေက်ာင္းတုိက္ၾကီးမ်ားတည္ေထာင္၍ သာသ နာၿပဳခဲ့ပုံမ်ား၊၊ အထူးသၿဖင့္ စာေပႏွင့္၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဗုဒၶဘာသာကြယ္ပလုနီးနီးၿဖစ္ေနသည့္ သီရိလကၤာလူမ်ဳိး တုိ႔အတြက္ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားတည္ေထာင္ဖြင့္လွစ္ ၾကဳိးစားခဲ့ပုံမ်ားမွာ ေလးစားအတုယူဖြယ္၊ အားက်၊ ဂုဏ္ယူ ဖြယ္ရာၿဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႔ၿမင္ရမည္ၿဖစ္ပါသည္၊၊
“အရပ္ေဒသတစ္ခုတြင္ အာဇာနည္တစ္ဦးေပၚေပါက္လာပါက ထုိအရပ္ေဒသတစ္ခုလုံး ခ်မ္းသာရေၾကာင္း” ဗုဒၶရွင္ေတာ္ မိန္႔ေတာ္မူခဲ့သည့္အတုိင္း “သီရိေဒ၀မိတၱဓမၼပါလအရွင္”ကဲ့သုိ႔ အာဇာနည္တစ္ဦးေပၚထြန္းလာၿခင္း ေၾကာင့္ သီရိလကၤာတစ္မ်ဳိးသားလုံး ကိုလုိနီဘ၀မွ လြတ္ခဲ့ရၿပီး၊ ယေန႔တြင္ ကမၻာ့အလယ္တင့္တယ္ေနပုံမ်ားကို မ်က္ၿမင္ေတြ႔ၿမင္ေနရပါသည္၊၊
ေဒသတုိင္းတြင္ အရွင္ေဒ၀မိတၱဓမၼပါလကဲ့သုိ႔ ဘာသာေရး၊ လူမ်ဳိးေရး၊ ပညာေရးတြင္ လူသားအက်ဳိးၿပဳသည့္ အာဇာနည္သူရဲေကာင္းမ်ား ေပၚထြန္းလာပါေစဟု ဆုေတာင္းပထၳနာၿပဳလ်က္ မ်ဳိးခ်စ္အာဇာနည္ အနာဂါရိက ဓမၼပါလ(ေခၚ)အရွင္သီရိေဒ၀မိတၱဓမၼပါလ၏ ေလးစား၊ ဂုဏ္ယူဖြယ္၊ အတုယူ၊ အားက်ဖြယ္အတၱဳပၸတၱိ မွတ္တမ္း ကို အဆုံးသတ္လိုက္ရပါသည္၊၊
{က်မ္းကုိး/ အနာဂါရိကဓမၼပါလ(ေရႊဘုိမိမိၾကီး)၊ Anagarika Dharmapala: Return to Righteousness (Dr.Ananda Guruge), Anagarika Dharmapala: A biographical Sketch (Bhikkhu Sangharakshita-B.P.S)}
ေမတၱာၿဖင့္- - -
အရွင္ေက၀လ (အလင္းစက္)
Ph: +94757199820
0 comments:
Post a Comment