၀ိဟာရာဓိပတိ ဘဒၵႏၲသိဂၢ၀ မဟာေထရ္၊၊ ၊၊

ၿမန္မာၿပည္မွ ႏုိင္ငံၿခားပညာသင္၊ သံဃာေတာ္မ်ားစြာတုိ႔ ဗုဒၶစာေပႏွင့္၊ အတတ္ပညာအမ်ဳိးမ်ဳိးကို ႏုိင္ငံတကာအဆင့္မွီနည္းမ်ားၿဖင့္ သင္ၾကားဆည္းပူးလ်က္ရွိေသာ သီရိလကၤာႏုိင္ငံတြင္ မကုဋာရာမ-ၿမန္မာေက်ာင္းတုိက္ၾကီး တည္ရွိေနသည္မွာ စာသင္သားသံဃာေတာ္တုိ႔အတြက္ တာ၀တိံသာနတ္ၿပည္ လူၿပည္မွာေရာက္ေနသကဲ့သုိ႔ပင္ ၿဖစ္ပါသည္၊၊

မွန္ပါသည္၊၊ မကုဋေက်ာင္းတုိက္ၾကီး၏ ေဗာဓိေညာင္ပင္ေအာက္တြက္ ေရေႏြးၾကမ္းႏွင့္၊ ဗယာေၾကာ္ စားရသည္ကပင္ နတ္သုဒၶါတမွ် အရသာရွိေၾကာင္း စားဖူးသည့္သံဃာေတာ္တုိင္း သိၾကရသည္၊၊ မေၿပာပ ေလာက္သည့္ ေဒၚလာေလးမွ်ႏွင့္ ၀ိဇၨာဘြဲ႔၊ မဟာ၀ိဇၨာဘြဲ႔၊ ပါရဂူဘြဲ႔ႏွင့္၊ ဗုိလ္စာမ်ားကို ၿမန္မာသံဃာ ေတာ္တုိ႔အလြယ္တကူ ပန္ဆင္ခြင့္ရေနသည္မွာလည္း မကုဋ၏ေက်းဇူးမွတ္တမ္းတစ္ခု ၿဖစ္ပါသည္၊၊

သီရိလကၤာတြင္ မဟာ၀ိဇၨာတန္းၿပီးသၿဖင့္ အိႏၵိယႏုိင္ငံႏွင့္ အၿခားႏုိင္ငံတကၠသိုလ္မ်ားတြင္ စာေပပါရဂူ ဘြဲ႔အတန္းမ်ားကုိ တက္ေရာက္၊ သင္ယူေနၾကသည့္ သူငယ္ခ်င္းမ်ားမွလည္း ကုိ“အလင္းစက္”ေရ က်ဳပ္တုိ႔ေတာ့ ေညာင္ပင္ေအာက္မွာ ေရေႏြးၾကမ္းေလးနဲ႔၊ ခ်စ္ခင္ၾကည္ႏူး၊ အာလူးဖုတ္ရသည္မ်ားကို လြမ္းလွေၾကာင္း မၾကာခဏဆုိသလုိ ေၿပာဆုိၾကသည္၊၊

ယၡဳအခါၿမန္မာႏုိင္ငံ၊ ေထရ၀ါဒတကၠသိုလ္ပါေမာကၡခ်ဳပ္အၿဖစ္ သာသနာ့တာ၀န္ထမ္းေဆာင္လ်က္ ရွိၾကေသာ ဆရာေတာ္ၾကီးေဒါတ္တာနႏၵမာလာ၊ မႏၱေလးသာသနာ့တကၠသုိလ္ပါေမာကၡခ်ဳပ္ႏွင့္ သီတဂူကမၻာ့ဗုဒၶ တကၠသိုလ္တုိ႔တြင္ တြဲဖတ္ပါေမာကၡခ်ဳပ္အၿဖစ္ သာသနာ့တာ၀န္ထမ္းေဆာင္လ်က္ရွိၾကေသာ ေဒါတ္တာပ႑ိတ၀ရ စသည့္ဆရာေတာ္ၾကီးမ်ားႏွင့္၊

ခ်မ္းေၿမ့သာသနာ့ရိပ္သာၾကီးကိုတည္ေထာင္၍ ကမၻာသုိ႔ဗုဒၶ၏၀ိပႆနာပညာရပ္မ်ားကို ၿဖန္႔ၿဖဴးလ်က္ရွိေသာ ခ်မ္းေၿမ့ဆရာေတာ္ၾကီးတုိ႔မွာ မကုဋ၏ေညာင္ညဳိပင္ရိပ္တြင္ နားခုိသြားဖူးၾကသည့္ သာသနာ့အာဇာနည္မ်ား ၿဖစ္ပါသည္၊၊

ကမၻာ့နာမည္ၾကီး တကၠသိုလ္ၾကီးတစ္ခုၿဖစ္သည့္ အဂၤလန္ႏုိင္ငံ၊ ေအာက္စဖုိ႔တကၠသိုလ္ၾကီးတြင္ ပါေမာကၡ တာ၀န္ၿဖင့္ ကမၻာသုိ႔သာသနာကုိ အလယ္ဗဟုိရ္တည့္တည့္မွၿဖန္႔ၿဖဴးေနသည့္ သာသနာ့အာဇာနည္ ေဒါတ္တာအရွင္ဓမၼသာမိႏွင့္၊ ထုိထုိႏုိင္ငံအသီးသီးတြင္ ေက်ာင္းတုိက္ၾကီးမ်ားႏွင့္၊ သာသနာၿပဳဌာနၾကီးမ်ား ကိုတည္ေထာင္၍သာသနာၿပဳေနသူ သာသနာ့အာဇာနည္မ်ားတုိ႔သည္လည္း မကုဋ၏ေညာင္ညဳိပင္ကို ေမ့ႏုိင္ၾကမည္မထင္ေပ၊၊

ေရွးယခင္က သီရိလကၤာတြင္ ၿမန္မာေက်ာင္တုိက္ၾကီး (၆)တုိက္မွ်ရွိခဲ့သည္၊၊ ဆရာေတာ္ၾကီးတို႔ကဲ့သုိ႔ စိတ္ရွည္၊ဇြဲသန္၊ သည္းညည္းခံ၊သတၱိရွိရွိၿဖင့္ ေစာင့္ေရွာက္ထိမ္းသိမ္းသူမရွိသၿဖင့္ ေက်ာင္းတုိက္ၾကီး
(၃)တုိက္မွာ သီရိလကၤာဘုန္းေတာ္ၾကီးမ်ားလက္သုိ႔ေရာက္ရွိသြားသည္မွာ ၿမန္မာသံဃာေတာ္မ်ားအတြက္ မ်ားစြာနင့္နာ လွသည္၊၊

ယေန႔အထိ ႏွစ္စဥ္ၿမန္မာစာသင္သား သံဃာေတာ္(၁၀၀)ေက်ာ္တုိ႔ မကုဋေညာင္ပင္အုိကုိအမွီၿပဳ၍ တကၠသိုလ္ ပညာရပ္မ်ားကို သင္ယူေနၾကသည္မွာ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာပင္ ၾကာခဲ့ၿပီၿဖစ္သည္၊၊ ေညာင္ပင္အုိသည္ကား အခက္အလက္ေ၀ဆာစြာၿဖင့္ အသစ္အသစ္ေရာက္ရွိလာမည့္ ၿမန္မာ့စာသင္ပ်ဳိႏု စာသင္သားမ်ားကို ေမွ်ာ္လင့္ၿခင္းႏွင့္အတူ၊ ေညာင္ပင္အုိကိုေက်ာခုိင္း၊ လာရာလမ္းကိုၿပန္လည္ သြားၾကၿပီၿဖစ္သည့္ ၿမန္မာ့သားၾကီးရဟန္းေတာ္မ်ားကို လြမ္းေမာလ်က္ရွိမည္မွာ မလြဲပါေခ်၊၊

ဤမွ် ၿမန္မာအဆင့္ၿမင့္ စာသင္သားသံဃာေတာ္မ်ားအေပၚတြင္ ေက်းဇူးမ်ားသည့္ မကုဋာရာမၿမန္ မေက်ာင္းတုိက္ၾကီးကို စစ္အတြင္းအသက္ေဘးကို ငဲ့ကြက္ၿခင္းမရွိဘဲ၊ သီရိလကၤာေၿမေပၚတြင္ ၿမန္မာေက်ာင္း တုိက္ မေပ်ာက္ကြယ္ေရးကိုအသက္ေပး၍ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေတာ္မူခဲ့ေသာ ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ ၀ိဟာရာဓိပတိ ဆရာေတာ္ဘဒၵႏၱ သိဂၢ၀မဟာေထရ္၏ အတၱဳပၸတၱိႏွင့္၊ အဂၢမဟာပ႑ိတဘြဲ႔တံဆိပ္ေတာ္ ဆက္ကပ္၊ ခံယူရရွိခဲ့ပုံကို “အလင္းစက္”စာဖတ္သူသုိ႔ တင္ၿပလိုက္ပါသည္၊၊

ဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၲသိဂၢ၀သည္ စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ ေျမာင္ၿမိ့ဳ၊ ခမည္းေတာ္ ဦးေရႊအပ္+မယ္ေတာ္ ေဒၚေယာတို႔မွ (၁၂၇၁)ခုႏွစ္၊ နယုန္လဆုပ္ (၂)ရက္၊ ေသာၾကာေန႔တြင္ဖြားျမင္ေသာ သားရတနာျဖစ္သည္။

ဆရာေတာ္ေလာင္းလ်ာသည္ ေျမာင္ၿမိ့ဳ၊ ဒန္းေက်ာင္းဆရာေတာ္ ဦးဥာဏကိုဥပဇၥ်ာယ္ျပဳ၍ မိဘႏွစ္ပါး၏ ပစၥယာႏုဂၢဟျဖင့္ ရွင္သာမေဏအျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိပါသည္။

(၁၂၉၀)ျပည့္ႏွစ္၊ နယုန္လဆန္း(၁၂)ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ေဒ၀သာဂရသိမ္ကုန္းေက်ာင္းတိုက္၊ ဓမၼိကာရုံ ဆရာေတာ္ ဦးေရ၀တကို ဥပဇၥ်ာယ္ျပဳ၍၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ လြစၥလမ္း၊ ေဒၚရင္၊ ေဒၚဥတို႔၏ ပစၥယာႏုဂၢဟျဖင့္ ျမင့္ျမတ္ေသာရဟန္းအျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ပါသည္။

ဆရာေတာ္သည္ မႏၲေလးၿမိဳ႕၊ စကုတိုက္၊ မစိုးရိမ္တိုက္၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ေဒ၀သာဂရသိမ္ကုန္းေက်ာင္း တိုက္တို႔မွ ပရိယတိၱစာေပမ်ားကိုသင္ယူခဲ့ၿပီး၊ စကုတိုက္၊ ေတာင္ၿပဳံးေက်ာင္းဆရာေတာ္ဦးစႏိၵမာ၊ မစိုးရိမ္တိုက္ ဦးပညာ၊ သိမ္ကုန္ေက်ာင္းတိုက္ စာခ်ဆရာေတာ္ဦး၀ရသေမၺာဓိ၊ ဦးတိကၡ၊ ဦးအာသဘတို႔ထံမွ ပရိယတိၱစာေပမ်ားကို သင္ၾကား၊ တတ္ေျမာက္ခဲ့ပါသည္။

ဆရာေတာ္သည္ (၁၂၉၄)ခုႏွစ္တြင္ အစိုးရပထမလတ္တန္းကို ေအာင္ျမင္ေတာ္မူၿပီးေနာက္ က်မ္းႀကီးေပါက္ ပါဠိေတာ္၊ အ႒ကထာ၊ ဋီကာမ်ားကို သင္ၾကား၊ ဆည္းပူးေတာ္မူပါသည္။ ရန္ကုန္ၿမိ့ဳ၊ ေဒ၀သာဂရသိမ္ကုန္း ေက်ာင္းတိုက္၊ ဓမိၼကာရုံေက်ာင္းတို႔၌ ရွင္ငယ္၊ ရဟန္းငယ္မ်ားအား ပိဋကတ္အေျခ ခံက်မ္းစာမ်ားကို သင္ၾကားပို႔ခ်ေပးေတာ္မူခဲ့ပါသည္။

ဆရာေတာ္သည္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံသုိ႔ၾကြေရာက္ၿပီး၊ သီရိလကၤာႏိုင္ငံတြင္ သီဟိုဠ္ဘာသာျဖင့္ထုတ္ေ၀ေသာ ေ၀ဆခ္မဂၢဇင္းတြင္လည္း ဘာသာေရးေဆာင္းပါးမ်ား ေရးသားေတာ္မူလွ်က္ ရွိပါသည္။

ဆရာေတာ္သည္ သီရိလကၤာႏိုင္ငံ၊ ကိုလံဘိုၿမိ့ဳ၊ မကုဋာရာမေက်ာင္းတိုက္ကို တည္ေထာင္ေတာ္မူခဲ့ေသာ ဆရာေတာ္ဦး၀ိနယာလကၤာရ၏ လက္ေထာက္အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ဆရာေတာ္ႀကီးမရွိသည့္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ကိုလံဘိုၿမိ့ဳ-မကုဋာရာမေက်ာင္း၊ ကႏၵီၿမိ့ဳ-ျမန္မာေက်ာင္း၊ အႏုရာဓပူရၿမိ့ဳ-ျမန္မာေက်ာင္းတို႔၌ နာယကဆရာေတာ္အျဖစ္လည္းေကာင္း ေဆာင္ရြက္ေတာ္မူလွ်က္ရွိပါသည္။

သီရိလကၤာႏိုင္ငံ၊ ၿမိ့ဳနယ္အသီးသီးသို႔ၾကြေရာက္၍ သီဟိုဠ္ဘာသာ၊ အဂၤလိပ္ဘာသာစကားတို႔ျဖင့္ တရားေဟာျပေတာ္မူလွ်က္ ရွိပါသည္။ သီရိလကၤာ ႏိုင္ငံ၏ သာသနာေရးကိစၥမ်ားတြင္ တက္ၾကြစြာ ေဆာင္ရြက္ေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ အမရပူရနိကာယ၏ ဂုိဏ္းခြဲတစ္ခုျဖစ္ေသာ စူဠဂ႑ိဂိုဏ္း၏ ၀ိနည္းဓိုရ္ ဆရာေတာ္အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေတာ္မူခဲ့ပါသည္။

ဆရာေတာ္၏ သီလ-သမာဓိ-ပညာ-ခမာ-ဇာဂရိယစေသာဂုဏ္တို႔ေၾကာင့္ သီရိလကၤာႏိုင္ငံရွိ ျမန္မာသံဃာ ေတာ္မ်ား ဒါယကာဒါယိကာမမ်ား၏ နာယကဆရာေတာ္ႀကီးအျဖစ္ ၾကည္ညိဳေလးစားမႈကို ခံယူရရွိေတာ္မူ သည့္အျပင္ အမရပူရနိကာယ၏ဂုိဏ္းခြဲျဖစ္ေသာ စူဠဂ႑ိဂိုဏ္းမွ “၀ိနယဓရဂုဏ္ထူးေဆာင္ ဘြဲ႔တံဆိပ္”ကို ခံယူရရွိေတာ္မူပါသည္။

ဤသို႔လွ်င္ သာသနာေတာ္အက်ိဳးကို သည္ပိုးေဆာင္ရြက္ေတာ္မူေသာ ၀ိနယဂရုက၊ လဇီၹေပသလ၊ သိကၡာကာမစေသာဂုဏ္တို႔ႏွင့္ ကုံလုံျပည့္၀ေတာ္မူသည့္ဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၲသိဂၢ၀သည္ (၁၃၅၂)ခုႏွစ္တြင္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ၊ ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔က ဆက္ကပ္၊ လွဴဒါန္းအပ္ေသာ “အဂၢမဟာပ႑ိတဘြဲ႔တံဆိပ္”ေတာ္ျမတ္ကို အလွဴခံရရွိေတာ္မူပါသည္။

ဆရာေတာ္ၾကီး၏ သာသနာၿပဳစိတ္ဓာတ္မ်ားကိန္း၀ပ္ရာ မကုဋာရာမ-ၿမန္မာေက်ာင္းတုိက္ၾကီး၏ ေညာင္ညဳိရိပ္တြင္ ေမွးစက္ခုိနားလ်က္ ပညာေရးပန္းတုိင္မ်ားသုိ႔ အသီးသီးလွမ္းလက္ကို ဆန္႔တန္းႏုိင္သည့္ သာသနာ့အာဇာနည္မ်ားၿဖစ္ၾကေစေၾကာင္းဆုရည္မြန္လ်က္ ဆရာေတာ္ၾကီးဦးသိဂၢ၀၏ အဂၢမဟာပ႑ိတ ဘြဲ႔တံဆိပ္ေတာ္ရရွိပုံစာတမ္းကို အဆုံးသတ္အပ္ပါသည္၊၊

(မွတ္ခ်က္/ အဂၢမဟာပ႑ိတဘြဲ႔တံဆိပ္ေတာ္ရ ဆရာေတာ္ၾကီးမ်ားမွတ္တမ္း၊ (ၿပည္ေထာင္စု ၿမန္မာႏုိင္ငံေတာ္)စာအုပ္ကုိမီွၿငမ္းၿပဳ၍ ဤစာတမ္းကို ေရးသားတင္ၿပအပ္ပါသည္၊၊ ေဂါဆရာေတာ္ၾကီး၏ အတၱဳပၸတၱိႏွင့္ ဘြဲ႔တံဆိပ္ေတာ္ရရွိပုံကုိလည္း မၾကာခင္တင္ၿပပါမည္၊၊ )

ေမတၱာၿဖင့္- - -
အရွင္ေက၀လ(အလင္းစက္)
မကုဋာရာမ-ၿမန္မာေက်ာင္းတုိက္၊
ေဒမတေဂါဓလမ္း၊ ကိုလံဘုိၿမဳိ့၊ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၊၊